Nadwrażliwość sensoryczna u dzieci – czym jest i jak sobie z nią radzić?

Każde dziecko odbiera świat poprzez zmysły – dotyk, wzrok, słuch, smak, węch, a także zmysł równowagi i propriocepcji (czucia głębokiego). Jednak u niektórych dzieci ich układ nerwowy przetwarza bodźce w nietypowy sposób, co może prowadzić do nadwrażliwości sensorycznej. Dzieci z nadwrażliwością sensoryczną często reagują bardzo intensywnie na dźwięki, światło, tekstury ubrań, jedzenie czy kontakt fizyczny. Może to prowadzić do trudności w codziennym funkcjonowaniu, problemów z koncentracją, wybuchów emocjonalnych czy unikania pewnych sytuacji. W przedszkolach terapeutycznych specjaliści pomagają dzieciom z nadwrażliwością sensoryczną, stosując odpowiednie terapie i strategie wspierające. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest nadwrażliwość sensoryczna, jakie są jej objawy oraz jak można pomóc dziecku w lepszym radzeniu sobie z bodźcami.

Czym jest nadwrażliwość sensoryczna?

Nadwrażliwość sensoryczna to zaburzenie w przetwarzaniu bodźców przez układ nerwowy. Oznacza to, że dziecko może reagować nadmiernie intensywnie na bodźce, które dla innych osób są neutralne lub wręcz niezauważalne. Problem ten jest często związany z zaburzeniami integracji sensorycznej (SI) oraz może współwystępować z autyzmem, ADHD, opóźnieniem rozwoju mowy, zaburzeniami lękowymi i nadpobudliwością psychoruchową.

Nadwrażliwość sensoryczna może dotyczyć jednego lub kilku zmysłów jednocześnie, powodując różne trudności w codziennym życiu dziecka.

Objawy nadwrażliwości sensorycznej

Dziecko z nadwrażliwością sensoryczną może wykazywać nadmierne reakcje na bodźce w różnych obszarach. Oto przykłady typowych objawów:

Nadwrażliwość na dźwięki (słuchowa) – Reagowanie strachem na głośne dźwięki (np. odkurzacz, suszarka, dzwonek do drzwi). Zakrywanie uszu w hałaśliwych miejscach. Trudności z koncentracją w głośnym otoczeniu (np. w klasie). Drażliwość przy nagłych dźwiękach.

Nadwrażliwość na światło (wzrokowa) – Unikanie jasnego światła lub przymrużanie oczu. Trudności z patrzeniem na migające ekrany lub intensywne kolory. Szybkie męczenie się przy długim skupianiu wzroku na tekście lub obrazach.

Nadwrażliwość na dotyk – Niechęć do noszenia ubrań z określonymi fakturami (np. swetry, metki, skarpetki). Unikanie przytulania lub kontaktu fizycznego. Silna reakcja na mycie włosów, obcinanie paznokci czy ubieranie butów.

Nadwrażliwość na smak i zapach – Niechęć do próbowania nowych potraw. Silna reakcja na intensywne zapachy (np. perfumy, detergenty). Ograniczony jadłospis – dziecko je tylko kilka określonych potraw.

Nadwrażliwość na ruch i równowagę (układ przedsionkowy) – Unikanie aktywności wymagających ruchu (np. huśtania, biegania). Szybkie zawroty głowy po obrotach. Lęk przed schodami lub wspinaniem się.

Jak pomóc dziecku z nadwrażliwością sensoryczną?

Terapia SI – Jednym z najskuteczniejszych sposobów wsparcia dziecka z nadwrażliwością sensoryczną jest terapia integracji sensorycznej. W przedszkolu terapeutycznym w Brwinowie, Milanówku i Pruszkowie, terapeuci SI prowadzą zajęcia pomagające dziecku w lepszym odbieraniu i przetwarzaniu bodźców.

Nadwrażliwość sensoryczna może znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie dziecka, jednak odpowiednie wsparcie, terapia integracji sensorycznej i dostosowanie środowiska mogą pomóc mu lepiej radzić sobie z bodźcami. Dzięki odpowiednim strategiom dziecko może stopniowo nauczyć się funkcjonować w otaczającym je świecie w sposób bardziej komfortowy i mniej stresujący!